Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Sedum acre & Gentiana lutea

fotò
fotò
Rasin-de-téulisso

Sedum acre

Crassulaceae

Àutri noum : Ris-de-paret, Pan-d'aucèu.

Noms en français : Orpin âcre, Poivre de muraille.

Descripcioun :
Lou rasin-de-téulisso, o peréu ris-de-paret trachis, sus li roucas, li paret e li tepiero seco. Li fueio soun póupouso e li flour d'un poulit jaune esbrihaudant. I'a pas pèr s'engana.

Usanço :
Emai siegon acre, li flour e fueio soun manjadisso e podon èstre boutado dins l'ensalado. Èi vertuous contro lou mau-de-terro (escourbut), fai pissa e bomi e levo li febre.

Port : Erbo
Taio : 2 à 10 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Sedum
Famiho : Crassulaceae


Ordre : Saxifragales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 cm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 2800 m
Aparado : Noun
Mai à avoust

Liò : Roucas - Paret - Tepiero seco - Muraio
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Sedum acre L., 1753

fotò
fotò
Genciano

Gentiana lutea

Gentianaceae

Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.

Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.

Descripcioun :
La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.

Usanço :
Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).

Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae


Ordre : Gentianales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Pasquié - Prado umido - Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
C
C
CC

Sedum acre & Gentiana lutea

C
C
C
C
R
CC
CC
CC

Coumpara Rasin-de-téulisso emé uno autro planto

fotò

Coumpara Genciano emé uno autro planto

fotò